
دستهبندی گیاهان از لحاظ میزان نور لازم
همان طور که میدانید گیاهان برای تکمیل چرخهٔ حیات خود به سه فاکتور مهم نور، دما و رطوبت کافی نیاز دارند. در این سه فاکتور نور عامل اساسی در حفظ گیاهان است؛ و بهنوعی، سرعت رشد و مدت زمان فعال بودن گیاه بهمیزان نوریست که دریافت میکند. همچنین از این انرژی حیاتی، در فتوسنتز استفاده میشود که از اساسیترین فرایند متابولیسم گیاه است. برای تعیین تاثیر نور بر رشد گیاه، دو مقیاس شدت و مدت نور را باید در نظر گرفت که در ادامهٔ مطلب، بیشتر با این دو مقیاس آشنا میشویم.
شدت نور برای گیاهان
شدت نور، بر تولید مواد غذایی گیاه، طول ساقه، رنگِ برگ و گلدهی تاثیر میگذارد. بهطور کلی گیاهانی که در نور کم رشد میکنند تمایل دارند که بهصورت دوک و دارای برگ سبز روشن باشند. اما گیاهانی که در نور بسیار روشن رشد میکنند، شاخههای بهتر و دارای برگهای بزرگتر و به رنگ سبز تیره هستند.
قرار گرفتن در معرض نور گیاهان را میتوان با توجه به نیازهای نوری آنها مانند نیاز به نور زیاد، کم و متوسط طبقهبندی کرد. شدت نور دریافتی یک گیاه داخلی، به نزدیکی منبع نور گیاه بستگی دارد. با افزایش فاصله از منبع نور، شدت نور بهسرعت کاهش مییابد. جهت پنجره در خانه یا محل کار بر شدت نور طبیعی خورشید، که گیاهان دریافت میکنند تاثیر میگذارد.
نور دهی در قسمت جنوب خانه شدیدترین نور را دارد. مواجهه نور در قسمت شرقی و غربی در مقایسه با مواجهه نور در قسمت جنوبی، ۶۰ درصد از شدت نور را دریافت میکند.
عوامل دیگر مانند پردهها، آبوهوا، فصل سال، سایه و تمیز بودن پنجره نیز بر شدت نور تاثیر میگذارد، علاوه بر این سطوح بازتابنده و رنگ روشن در داخل خانه یا محل کار متمایل به افزایش نور هستند، درحالی که سطوح تاریک شدت نور را کاهش میدهند.
مدت نور مورد نیاز گیاه شما
مدت زمان نوری که گیاهان دریافت میکنند نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. بهطور معمول گیاهان ۱۱تا۱۳ ساعت در طول روز به نور احتیاج دارند. زمان گلدهی گیاهان نیز متفاوت خواهد بود بعضیها فقط زمانی گل میدهند که ۱۱ ساعت در معرض نور باشند به این دسته گیاهانِ روز کوتاه گفته میشود.بعضی بیشتر از ۱۱ ساعت گل میدهند (گیاهان یکروزه) در حالی که بعضی دیگر به طول روز حساس نیستند (گیاهان خنثی). افزایش مدت زمان نور، به گیاه اجازه میدهد غذای کافی برای زنده ماندن و رشد تامین کند؛ با این حال، گیاهان برای رشد مناسب به دورهای از تاریکی هم نیاز دارند و نباید بیش از ۱۶ ساعت در روز در معرض نور قرار گیرند. نور بیش از حد، بهاندازهٔ نور کم مضر خواهد بود. وقتی گیاه در معرض نور مستقیم قرار بگیرد، برگها رنگ پریده میشوند، گاهی میسوزند، قهوهای میشوند و میمیرند؛ بنابراین در تابستان از گیاهان دربرابر نور مستقیم خورشید محافظت کنید.
با آگاهی از میزان نور لازمه گیاهان، در ادامه با انواع گیاهان بر اساس مقدار نوری که دریافت میکنند آشنا میشویم. در تعریف کلی گیاهان به سه دسته آفتاب دوست، آفتاب سایه دوست وسایه دوست تقسیم میشوند؛
گیاهان آفتاب دوست
بسیاری از گیاهان علاقه زیادی به نور آفتاب دارند. این نوع گیاهان آفتاب دوست، اگر در معرض نور کامل خورشید قرار بگیرند تحمل زیادی دارند. و دربرابر شرایط خشکی وخشکسالی مقاومت میکنند. در واقع نور آفتاب در طول روز باعث شادابی و رشد بهتر آنها میشود. این گیاهان بهدلیل نوع زیستگاهشان که اکثرا در مناطق استرالیا و آفریقای جنوبی قرار دارند به نور بیشتری از سایر گیاهان احتیاج دارند. اگر انتخاب شما برای نگهداری در خانهاند بهتر است در مکانی از خانه قرار گیرند که نور به حد کافی در طول روز به آنها تابیده شود. از انواع گیاهان آفتاب دوست که مهمترین آن نیز محسوب میشوند، میتوان به؛ انواع کاکتوسها،آلوئهورا، گل سنگ، غورهای، کروتون، کراسولا، حسنیوسف، نخل مرداب، سیکاس نام برد.
گیاهان آفتاب سایه دوست
از مزایای این دسته از گیاهان، که باعث محبوبیت آنها به سایر گیاهان نیز شده است؛ تعادل در میزان نوریست که دریافت میکنند. به بیان دیگر طالب نور متوسط (سایهروشن) هستند و میتوانید این گیاهان را در آپارتمان نگهداری کنید بدون اینکه نگران نیاز نوری آن باشید، و بهراحتی در قسمتهایی از خانه رشد وپرورش مییابندکه مواجهه نوری زیادی ندارند. گیاهان زیبایی وجود دارند که شما میتوانید در این قسمتهای فاقد نور درخانه قرار دهید و از زیبایی آنها لذت ببرید. نمونههایی ازین گیاهان متنوع و زیبا را به شما معرفی میکنیم؛ گازمانیا، آگلونما، زاموفیلیا، دیفنباخیا، پرسیاوشان، زنبق صلح، گل قاشقی، برگ انجیری و … .
گیاهان سایهدوست
جستجوی گیاهانی که در سایه کامل رشد کنند کاری پر از چالش است.در واقع باید بین رشد کردن گیاه و زنده ماندن آن تفاوتی قائل شد. بسیاری از گیاهان فقط میتوانند در سایه کامل زنده بمانند؛ ولی رشد شایانی نداشته باشند. با این وجود اگر فضای خانه شما از نور طبیعی برخوردار نباشد، به این معنی نیست که رویای سبز خود را کنار بگذارید. زیرا گیاهانی هم وجود دارند که بتوانند درسایه رشد کنند و به خانه شما زیبایی ببخشند در اینجا بهترین گیاهان سایهدوست را به شما معرفی میکنیم؛ سانسوریا، پوتوس، لیندا یا پافیلی، بامبو، گندمی، شما میتوانید این گیاهان را در قسمتهایی از خانه قرار دهید که سایه وجود دارد و از زیبایی آنها لذت ببرید.