بذر ترتیزک گیامیا

توضیحات

بذر ترتیزک

ترتیزک یا همان شاهی از سبزیجات محبوب ما ایرانی هاست. به طوری که از آن به عنوان سبزه عید و در کنار دیگر سبزی خوردن در سفره خودنمایی می کند. کاشت بذر ترتیزک بسیار آسان است. همچنین یکی از ویژگی های قابل توجه آن سرعت رشد بسیار زیاد آن است. رشد بذر ترتیزک با وجود فراهم بودن شرایط بعد از حدود  یک ماه صورت می گیرد.

اگر علاقه مند به خرید بذر سبزیجات در شیراز و سایر شهرهای ایران و کاشت آنها در خانه خود هستید، «گیامیا» را همراهی کنید تا با نحوه کاشت بذر ترتیزک و خود این گیاه آشنا شوید.

 

معرفی ترتیزک (Lepidium sativum)

ترتیزک یا شاهی سبزی یکساله که در زبان لاتین به garden cress معروف است.  در بین گویش های مختلف با نام های دیگری همچون شیطرج و عصاب نیز شناخته می‌شود. خاستگاه این گیاه به مصر و تبت بر می گردد و همچنین از جمله سبزیجات با قدمت تاریخی 2000 ساله است.

طعم و مزه شاهی کمی تند و تیز است. که در بین انواع سبزی خوردن از محبوبیت بیشتری برخوردار است. شکل ظاهری آن شبیه به اسفناج اما برگ‌های آن در اندازه مینیمال و به رنگ سبز روشن است. البته بعضی واریته‌های آن به شکل برگ پهن نیز دیده می‌شوند.

ارتفاع ترتیزک به 20 تا 30 سانتی‌متر می‌رسد. نحوه کاشت آسان و از سرعت رشد بسیار به سزایی برخوردار است. برگ ها و بذر یا تخم آن از خواص بسیار زیادی دارد. برگ های این گیاه دارای ویتامین آ و املاحی چون آهن، پتاسیم و کلسیم است. بذر ترتیزک را می توان به روش هیدروپونیک نیز کاشت و برداشت کرد.

نحوه کاشت بذر ترتیزک

شاهی را می‌توان از طریق بذر پرورش داد. بهترین زمان برای کاشت شاهی اوایل بهار و پاییز است. ترتیزک را به روش‌های مختلفی چون نشاءکاری و کشت مستقیم در زمین اصلی می‌توان پرورش داد.

• ابتدا بستر خاک را به خوبی زیر و رو و آماده کنید
• بذرها را در عمق نیم تا یک سانتی‌متر از سطح خاک بکارید. (به صورت دستپاش و ردیفی)
• آبیاری را در حدی که سطح خاک مرطوب شود انجام دهید و تا زمانی که بذر ترتیزک جوانه بزند، رطوبت خاک را حفظ کنید.
• بعد از حدود دو هفته بذرها جوانه می‌زند. به دلیل سرعت رشد شاهی بعد از هر بار برداشت در طول دوره می‌توان مجددا برداشت کرد.

نکته: برداشت شاهی را نباید از ریشه انجام دهید. بهتر است با قیچی ساقه را بچینید تا ساقه ها مجددا رشد و نمو داشته باشند.

 

طریقه نشاءکاری بذر ترتیزک

بذر ترتیزک را می توان 8 هفته قبل از پایان سرما در سینی نشاء یا گلدان در خانه کاشت. گلدانی که انتخاب می‌کنید باید از زهکشی مناسبی برخوردار باشد. و تا زمانی که هوا روبه گرمی نرفته در خانه نگهداری کرد. بعد از رفع سرما می‌توان شاهی را به بیرون انتقال داد.

شرایط نگهداری ترتیزک

خاک: بذر شاهی را می‌توان در هر خاکی کاشت. خاک های نیمه سبک و غنی و با زهکشی خوب برای این گیاه مناسب است. اگر در خانه گیاه را پرورش می‌دهید بهتر از خاک‌های آماده همچون کمپوست استفاده کنید.

نور: این گیاه آفتاب دوست است؛ و در طول دوره رشد به مکانی آفتابی یا پرنور نیاز دارد.

آبیاری: بذر ترتیزک به آبیاری بسیار زیاد نیازی ندارد. فقط زمانی که سطح خاک خشک شد می‌توان آبیاری را انجام داد. آبیاری بسیار زیاد باعث خفگی و پوسیدگی ریشه گیاه می‌شود.

دما: دمای ایده‌آل برای پرورش شاهی 15 تا 20 درجه سانتی‌گراد است. شاهی تا حدودی نیز مقاوم به سرماست.

 

مهمترین خواص ترتیزک

تمام اجزای این گیاه ریشه و برگ و تخم شاهی دارای خواص دارویی و درمانی بسیار زیادی است. که از جمله مهمترین خواص آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تقویت قلب و عروق
• افزایش شیر مادر
• کاهش التهابات
• جلوگیری از پوکی استخوان
• محافظت از سیستم عصبی
• کمک به درمان کم خونی

سایر کاربردها و مزایای ترتیزک

• شاهی برای خون فرد مفید است، سرفه کودک را درمان می‌کند، می‌تواند میل جنسی را تحریک کند، جای زخم و کک و مک را کاهش دهد.
• ترتیزک همچنین برای درمان التهاب، جوش‌های پوستی و آکنه مورد استفاده قرار می‌گیرد. و به عنوان تصفیه کننده خون، ادرارآور و خلط‌آور عمل می‌کند.
• بذرها یا تخم شاهی به عنوان جوشانده در درمان سکسکه، اسهال خونی، اسهال، بیماری های پوستی کاربرد دارد.