بذر خارشتر گیامیا

توضیحات

شاید همه ما بذر خارشتر یا علف ترنجبین (Alhagi Maurorum)‌ را نکاشته باشیم، اما حتما به نحوی از خواص بیشمار آن بهرمند شده‌ایم. بذر خارشتر متعلق به خانواده بقولات یا لگوم‌ها و بومی نواحی مديترانه و غرب آسياست. گیاه خارشتر در مناطق گرم و خشک به وفور یافت می‌شود. بنابراین، گیاه خارشتر در برابر شوری، سرما و آب‌وهوای گرم بسیار مقاوم است،‌ و عملا به آب نیاز ندارد.

بذر گیاه خارشتر ساقه‌هایی سبز با خارهایی تیز و نوک‌زرد دارد. ارتفاع آن بین ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر، و عمق ریشه آن به ۵ تا ۷ متر هم می‌رسد! به میوه آن هم ترنجبین یا ترانگبین (عسل تر) می‌گویند. خارشتر برای گیاهانی مانند غلات و چغندر علف هرز محسوب می‌شود، اما یک علوفه خواراکی برای دام‌ها مثل شتر و مخصوصا بز است. به همین دلیل به آن خاراشتر یا خاربز هم گفته می‌شود.

در ادامه روش کاشت خارشتر و پرورش آن در زمین و گلدان را توضیح می‌دهیم. اگر از جمله افرادی هستید که با لذت خرید بذر گیاهان دارویی، کاشت آنها و بهره‌مندی از خواص‌شان آشنا هستید، حتما از سایر محصولات فروشگاه ما نیز دیدن کنید.

 

روش کاشت خارشتر (ترنجبین)

روش کاشت خارشتر و نگهداری از آن بسیار ساده است. پس از خرید بذر خارشتر، ابتدا باید آنها را ۱۲ الی ۲۴ ساعت در آب ولرم بخیسانید. سپس مراحل زیر را دنبال کنید:

1. وقتی پوسته بذرها نرم شد، بذرها را خاک نرم و کود و در عمق ۰.۵ سانتی‌متر بکارید. بذر خارشتر اصلا نسبت به خاک حساس نیست. در همین حد که غنی، حاصلخیز و زهکشی‌شده باشد کافی‌ست. هنگام کاشت خارشتر هم بین بذرها ۲۰ الی ۲۵ سانتی‌متر فاصله درنظر بگیرید.
2. برای کمک به جوانه‌زنی بذر گیاه خارشتر،‌ آن را به آرامی آبیاری کنید. روی آن را با یک پلاستیک شفاف بپوشانید. چند سوراخ هم روی آن ایجاد کنید تا هوا جریان پیدا کند. دمای منسب برای جوانه زدن بذرها ۲۴ درجه سانتی‌گراد است.
3. تا زمانی که بذرها جوانه بزنند، خاک را مرطوب نگه دارید. وقتی جوانه‌ها سبز شدند،‌ نایلون را بردارید. بذر خارشتر برای اینکه بتواند به بهترین شکل رشد کند، به دمای ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد و نور زیاد نیاز دارد.

خارشتر دو تا سه ماه پس از کاشت در تابستان گل می‌دهد (زمان گلدهی خارشتر).

روش تکثیر خارشتر

نحوه کاشت بذر خارشتر را توضیح دادیم. اما کاشت بذر تنها روش تکثیر خارشتر نیست. تکثیر خارشتر علاوه بر روش زايشی (بذر)، به روش رويشی (ريزوم) هم انجام می‌شود.

 

خریداران خارشتر

کاربرد بالا و خواص متنوع، خریداران خارشتر را بسیار زیاد کرده است. از هر هکتار کشت ترنجبین،‌ ۱۰ تن علوفه تر و ۵ تن علوفه خشک برداشت می شود. البته از گل آن هم برای تهیه عرق خوش‌طعم ترنجبین استفاده می‌شود.

 

شکستن خواب بذر خارشتر

مهمترین دلیل خواب و جوانه نزدن بذر خارشتر و سایر بقولات، پوسته سختی آنهاست. در بین تیمارهای مختلف برای شکستن خواب بذر خارشتر و بهبود جوانه زنی، آب داغ  ۱۰۰ درجه است. جوشاندن بذرها به مدت ۳ دقیقه در آب داغ ۱۰۰ درجه باعث افزایش تقریبا ۵۰ درصدی جوانه زنی می‌شود.

برای شکستن خواب بذر خارشتر می‌توانید از تیمار اسيد سولفوريک ۹۸٪ هم استفاده کنید. حدود ۱۰ دقیقه تیمار و شستشو در این ماده باعث افزایش ۷۵ درصدی جوانه‌زنی بذرها می‌شود. ايجاد خراش در پوسته بذر هم از روش‌های شکستن خواب بذر خارشتر است.

 

خواص گیاه خارشتر

در طب سنتی، طبع این گیاه سرد معرفی شده است. از مهمترین خواص این گیاه دارویی می‌توانیم به ادرارآور بودن، و بهبود سیاه‌سرفه و تب و لرز اشاره کنیم. گیاه خارشتر به رفع سنگ صفرا و سنگ کلیه و مثانه هم کمک می‌کند. البته این گیاه دارویی حتی برای خاک هم مفید است. کشت ترنجبین علاوه بر تثبیت نیتروژن در خاک، از حذف پوشش گیاهی زمین‌های کشاورزی هم جلوگیری می‌کند.